Gölgede Kalmış Yapay Zekâ Filmleri

Teknolojinin her saniye evrim geçirdiği günümüzde, yapay zekâ ile ilgili filmler ile oldukça sık karşılaşıyoruz. Peki popüler yapımların gölgede bıraktığı en iyi yapay zekâ filmleri hangileri? İşte meraklısı için kıymeti pek bilinememiş A.I. filmleri!

Teknoloji dünyası artificial intelligence yani yapay zekâ kavramı ve  yapay zeka teknolojileri ile çalkalanırken sinema dünyası da konu ile yakından ilgileniyor. Robotlar, yapay zekâ teknolojileri ve teorileri filmlerde ve Person of Interest’in ardından Humans, Westworld, Black Mirror gibi dizilerde yer almaya son sürat devam ediyor.

1982 yapımı Blade Runner filmini izleyip ilham kaynağı “Do Androids Dream Of Electric Sheep?” adlı Philip K. Dick kitabını okuduğumdan beri yapay zeka konuları ile oldukça içli dışlıyım. Evet, seneler önce Hall 9000 ile tanışmadan önce ilk olarak replikantları seyretmiştim. Bu yüzden konu ile ilgili ünlü sinema eserleri yerine fazla bilinmeyen ya da bilinen ama diğerlerinin gölgesinde kalmış filmlere daha yakından bakmak için bir liste oluşturdum.

5. Demon Seed (1977) | Donald Cammell

Unutulmaya yüz tutmuş yapay zekâ filmleri arasında “Kötü huylu yapay zekâ neler yapabilir” temalı bir bilim kurgu-korku filmi. Çok başarılı olamasa da Black Mirror tarzındaki konusu ve atmosferi ile oldukça ilgi çekici bir yapım.

4. Dark Star (1974)| John Carpenter

Favori yönetmenlerimden John Carpenter’ın  ilk uzun metrajlı filmi, bilim kurgu-komedi öğeleri ile kıymeti pek bilinememiş bir deneyim sunuyor. Film, 2250 yıllarına tekabül eden bir dönemde görevleri istikrarsız gezegenleri patlatmak olan bir astronot ekibinin maceralarını aktarıyor. Yapay zeka özellikleri ile donatılmış bomba ile diyaloglar da enteresan bir seyirde işliyor.

3. WarGames (1983) | John Badham

Normalde spoiler olmaması için konu anlatımından oldukça uzak durmaya çalışırım ancak madem yapay zekâ filmleri dedik, konularını da aktaralım.  Daha sonra remake versiyonu da çekilen, John Badham yönetmenliğindeki WarGames; tüm gün poker, satranç, dama gibi oyunların yanında savaş oyunları oynayarak savaş stratejileri geliştiren ve tüm olasılıkları hesaplayan “Joshua / WOPR” adlı süper bilgisayar sistemini konu alıyor. Bu süper bilgisayar ile 80’lerin bağrından çıkmış, atari salonları müdavimi genç David rolünde Matthew Broderick’in bağlantı kurmasını ve birlikte Üçüncü Dünya Savaşı senaryolarına bulaşmalarını aktarıyor. Bunun yanında filmin açılışında bir adet genç Michael Madsen ile karşılaşmanız da mümkün.  

2. The Day the Earth Stood Still (1951) | Robert Wise 

Michael Rennie, Patricia Neal ve Hugh Marlowe’un başrollerini paylaştığı ve aynı zamanda “Farewell to the Master and Journey to the World” olarak da adı geçen yapım, aslında bilinen bir film ve bir adet yeniden çevrim furyasına katılan filmi de var. Ancak bu sinema şaheseri, yapay zekâ filmleri açısından kıyıda köşede kalmış olabilir. Siyah beyaz filmin enerji ışınları saçan robotu Gort ile tanışmadıysanız, tanışma fırsatını kaçırmayın.

1. Colossus: The Forbin Project (1970) | Joseph Sargent

Facebook yapay zeka robotlarının kendi dillerini icat ettikten sonra fişlerinin çekilmesi olayı, bana doğrudan D.F. Jones kitabından uyarlanan bu şahane “Colossus: The Forbin Project” adlı filmi hatırlatmıştır. Colossus adlı süper bilgisayarın yarattığı olayları konu olan filmde, bir zamanlar annelerimizin ünlü dizisi Yalan Rüzgarı’nın Victor Newman’ı Eric Braeden başrolde yer almaktadır. 

Aslında Mary Shelly’nin Frankenstein eserinden uyarlanan tüm filmler, insanın yapay bir yaşam formu oluşturma hevesi ile yapay zekâ filmleri arasında farklı bir konumda yerini alabilir diye düşünüyorum. Bununla birlikte bu tarz filmleri seviyorsanız, aşağıdaki robot ve yapay zeka içeren filmlerden bazılarının yer aldığı listeden de yararlanabilirsiniz; en çok bilinen ya da daha az öne çıkan örneklerinden seyretmediğiniz varsa, kendi izleme listenize ekleyebilirsiniz.

Robot & Yapay Zeka Filmleri 

• Metropolis (1927) | Fritz Lang
• Master of the World (1934) – Harry Piel
• Forbidden Planet (1956) | Fred M. Wilcox
• The Creation of the Humanoids (1962) | Wesley Barry 
• Alphaville, une étrange aventure de Lemmy Caution (1965) | Jean-Luc Godard
• 2001: A Space Odyssey (1968) | Stanley Kubrick 
• Westworld (1973) | Michael Crichton
• The Stepford Wives (1975) | Bryan Forbes
• Futureworld (1976) |Richard T. Heffron
• Star Wars (1977) | George Lucas
• Alien (1979) | Ridley Scott
• Star Trek: The Motion Picture (1979) | Robert Wise
• Blade Runner (1982) | Ridley Scott
• Tron (1982) | Steven Lisberger
• Terminator (1984) | James Cameron
• Electric Dreams (1984) | Steve Barron
• Weird Science (1985) | John Hughes
• Short Circuit (1986) | John Badham
• Aliens (1986) | James Cameron
• Flight of the Navigator (1986) | Randal Kleiser
• Deadly Friend (1986) | Wes Craven
• RoboCop (1987) | Paul Verhoeven
• RoboCop 2 (1990) | Irvin Kershner
• Terminator 2: Judgment Day (1991) | James Cameron
• Virtuosity (1995) | Brett Leonard
• Ghost in the Shell – Kôkaku Kidôtai (1995) | Mamoru Oshii
• Star Trek: First Contact (1996) | Jonathan Frakes
• The Matrix (1999) | Lana Wachowski & Lilly Wachowski
• Bicentennial Man (1999) | Chris Columbus
• Artificial Intelligence: AI (2001) | Steven Spielberg
• Simone (2002) | Andrew Niccol
• Resident Evil (2002) | Paul W.S. Anderson
• Matrix Reloaded (2003) | Lana Wachowski, Lilly Wachowski 
• Matrix Revolutions (2003) | Lana Wachowski, Lilly Wachowski 
• The Stepford Wives (2004) | Frank Oz
• Terminator 3: Rise of the Machines (2003) | Jonathan Mostow
• The Animatrix (2003) | Peter Chung, Andrew R. Jones, Yoshiaki Kawajiri, Takeshi Koike, Mahiro Maeda, Kôji Morimoto, Shinichirô Watanabe
• I, Robot (2004) | Alex Proyas
• Ghost in the Shell 2: Innocence (2004) | Mamoru Oshii
• The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy (2005) | Garth Jennings
• Resident Evil: Extinction (2007) | Russell Mulcahy
• WALL·E (2008) | Andrew Stanton
• Boku no kanojo wa saibôgu (2008) | Jae-young Kwak
• Terminator Salvation (2009) | McG
• Moon (2009) | Duncan Jones
• 9 (2009) | Shane Acker
• Tron (2010) | Joseph Kosinski
• Plug & Pray (2010) | Jens Schanze
• Prometheus (2012) | Ridley Scott
• Robot & Frank (2012) | Jake Schreier
• Her (2013) | Spike Jonze
• The Machine (2013) | Caradog James
• Pacific Rim (2013) | Guillermo del Toro
• RoboCop (2014) | José Padilha
• Transcendence (2014) | Wally Pfister
• Big Hero 6 (2014) | Don Hall, Chris Williams
• Ex Machina (2014) | Alex Garland
• Interstellar (2014) | Christopher Nolan
• X-Men: Days of Future Past  Bryan Singer
• Chappie (2015) | Neill Blomkamp
• Terminator Genisys (2015) | Alan Taylor
• Uncanny (2015) | Matthew Leutwyler
• Avengers: Age of Ultron (2015) | Joss Whedon
• Tomorrowland (2015) | Brad Bird 
• Infinity Chamber (2016) | Travis Milloy
• Resident Evil: The Final Chapter | Paul W.S. Anderson
• Morgan (2016) | Luke Scott
• Passengers (2016) | Morten Tyldum
• Transformers: The Last Knight | Michael Bay
• Alien: Covenant (2017) | Ridley Scott
• Ghost in the Shell (2017) | Rupert Sanders
• Blade Runner 2049 (2017) | Denis Villeneuve